خبرگزاری مهر -گروه استان ها، عاطفه قلعریز: به طور تقریبی سالانه در سطح استان اصفهان ۱۵۰ میلیون متر مکعب پساب فاضلاب جمع آوری می شود و این در حالی است که این حجم از پساب در شهرهایی است که مجهز به شبکه فاضلاب نیست.
یعنی از ۹۳ شهر اصفهان معادل ۳۰ درصد از شهرهای این استان فاقد شبکه فاضلاب است و پساب‌ها از طریق چاه‌های جذبی دفن می شود و این یعنی ۳۰ درصد از حجم پساب و این طلای خاکستری جمع آوری نمی شود همچنین در این شرایط که از پساب تصفیه شده می توان در بخش های مرتبط استفاده کرد، روستاهای سطح استان اصفهان فاقد شبکه فاضلاب است.
زمانی می توان پساب فاضلاب را طلای خاکستری نام برد که پساب به طور کامل و استاندارد تصفیه شود و با توجه به اینکه هم اکنون پساب فاضلاب در اصفهان به طلای خاکستری تبدیل نمی شود بنابراین نمی توان آن را یک کالای باارزش نام برد با این وجود پساب فاضلاب در استان اصفهان در همین حالت که ناخالصی های زیادی دارد عامل بسیاری از بیماری ها برای محیط زیست و برای محصولات کشاورزی است و نباید برای آبیاری خوراک انسان استفاده شود اما به راحتی کشاورزان اقدام به این کار می کنند و مسئولان نیز تائید می کنند.
این کار در عین ناباوری در حالی انجام می شود که محصولات آبیاری شده با پساب وارد سطح بازار و چرخه مصرف انسانی می شود و تنها پاسخ مسئولان در این خصوص این است که کشاورزان در تنگنا هستند و تاکنون نتوانستیم جلوی این کار را بگیریم.
فاضلاب اصفهان یک قدم تا طلا شدن
مهمترین سوال این است که چرا با وجود اینکه علم و امکان تبدیل پساب فاضلاب به طلای خاکستری وجود دارد اما این کار صورت نمی گیرد همانطور که محققان شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان به این سطح از دانش رسیده اند و محقق نشدن آن را تنها عدم همکاری مسئولان اصفهان عنوان کرده اند.
کشاورزان اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر پساب به صورت نیمه خام به دست کشاورزان می رسد، امکان تصفیه استاندارد وجود دارد و این در حالی است که پساب در حد استانداردهای مورد استفاده برای بخش کشاورزی تصفیه نمی شود
اما در همین شرایط بی تفاوتی به فرصت هایی که از دست می رود و به سوءاستفاده هایی که در نبود برنامه مشخص در این مورد صورت می گیرد، هر صنف بدون توجه به اینکه استفاده از پساب خام چه ضررها و زیان هایی خواهد داشت، پساب را هر چند آلوده برای مصارف خود استفاده می کند اما یکی از نکات مهم در مورد پساب اصفهان سهم بخش های مختلف از آن است و اینکه در شرایط کمبود آب، هریک از بخش ها اعم از صنعت و کشاورزی، پساب را حق خود می داند.
تهاتر آب با پساب
عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان در این خصوص که پساب فاضلاب حق کشاورزان است و ما از این حق نمی گذریم، به خبرنگار مهر اظهار داشت: طبق مصوبه ۴۳۲۲ هیئت وزیران در پنجم خرداد ۱۳۳۳، پساب شهر اصفهان مخصوص مادی های جی است و شهرداری اصفهان حق فروش آن را ندارد.
وی گفت: یک میزان آب از تونل اول کوهرنگ برای مصارف شهر اصفهان از حقابه کشاورزان برداشت کردند که به جای آن تهاتری انجام شده که در عوض آن ۳۰ میلیون مترمکعب پساب در سال تخصیص یابد ولی به دنبال رشد جمعیت ۴۰۰ میلیون متر مکعب آب از حقابه کشاورزان برداشت می شود و بنابراین باید پساب اختصاصی به کشاورزان هم به همین تناسب افزایش یابد.
حسین محمدرضایی با اظهار اینکه در آن زمان متولی این طرح شهرداری بود و هم اکنون آب و فاضلاب است، ادامه داد: در آن زمان پساب شهر اصفهان وارد رودخانه می شد و کشاورزان استفاده می کردند اما الان که آب نیست آب تصفیه خانه جنوب اصفهان به چاه ها نفوذ می‌کند و به دلیل گرمای هوا در زیرزمین نفوذ نمی‌کند.
پساب نیمه خام در اختیار بخش کشاورزی!
وی اعلام کرد: بدنبال پیگیری استانداری، مقرر شد که پساب شمال، جنوب، شرق، بهارستان و سپاهان شهر تصفیه کامل و در اختیار کشاورزان قرار بگیرد به این صورت که با مقداری آب از زاینده رود همراه و در آبشار تجمیع شود و به صورت برش بندی بین کشاورزان تقسیم بندی شود که از این پروژه هیچ خبری نیست.
از بخش های خصوصی درخواست سرمایه گذاری در این حوزه را کرده ایم تا این بخش به ازای پولی که وارد می کند، پساب در اختیار آنها قرار گیرد
عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر پساب به صورت نیمه خام به دست کشاورزان می رسد، گفت: امکان تصفیه استاندارد وجود دارد و این در حالی است که پساب در حد استانداردهای مورد استفاده برای بخش کشاورزی تصفیه نمی شود.
صنعت رقیب جدی کشاورزان برای بهره بردن از پساب
سخنگوی آبفای استان اصفهان با اشاره به اینکه تخصیص میزان پساب به صنعت، کشاورزی و محیط زیست جزو وظایف شرکت آب منطقه ای است، به مهر گفت: آبفا استان به علت اینکه بخش قابل توجهی از مشترکین شبکه فاضلاب ندارند و از سوی دیگر منابع دولتی نیز برای ایجاد شبکه و تاسیسات فاضلاب نیست، بنابراین از بخش های خصوصی درخواست سرمایه گذاری در این حوزه را کرده است تا این بخش به ازای پولی که وارد می کند، پساب در اختیار آنها قرار گیرد.
وی به قرارداد بیع متقابل با شرکت آبفا و یکی از صنایع بزرگ استان، در سال ۹۲ اشاره کرد و گفت: این شرکت قرار شد در قبال ۱۲۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری برای احداث ۴۵۰ کیلومتر شبکه فاضلاب به مدت ۲۰ تا ۳۰ سال از پساب فاضلاب هفت شهر اصفهان مثل لنجان و مبارکه استفاده کند که در مجموع ۶۷۰ میلیون متر مکعب پساب به آن اختصاص می یابد.
حداکثر تا سال ۹۸ باید تمامی صنایع ما تنها از پساب برای مصارف خود استفاده کنند و هم اکنون ۴۰ درصد از صنایع ما هنوز از آب استفاده می کنند
بنی طبا بیان داشت: یکی دیگر از شرکت های صنعتی اصفهان هم اکنون به طور جدی بدنبال استفاده از پساب است که پساب لنجان و فولاد شهر و نجف آباد استفاده کند.
استفاده از پساب در پالایشگاه اصفهان به جای ۱۸۰ لیتر بر ثانیه آب
وی با بیان اینکه در پی جایگزینی پساب به جای آب در پالایشگاه اصفهان هستیم، گفت: هم اکنون حدود ۱۸۰ لیتر بر ثانیه آب توسط پالایشگاه اصفهان برای تامین بنزین، گازوئیل و فرآورده های نفتی استفاده می شود که برای دستیابی به آب پایدار تصفیه خانه پساب شاهین شهر را برای پالایشگاه در نظر گرفتیم که تا پایان سال این اقدام صورت می گیرد.
سخنگوی آبفای استان اصفهان بیان داشت: نیروگاه اسلام آباد که حدود ۱۵۰ لیتر بر ثانیه آب استفاده می کند مقرر شد که تا سال آینده پساب را جایگزین کند.
وی با بیان اینکه حداکثر تا سال ۹۸ باید تمامی صنایع ما تنها از پساب برای مصارف خود استفاده کنند و هم اکنون ۴۰ درصد از صنایع ما هنوز از آب استفاده می کنند، اضافه کرد: بدنبال احداث یک تصفیه خانه با ظرفیت بالا در حدی که پساب را به حد آب مقطر برساند، در دستور کار است.
بنی طبا گفت: در حال حاضر تصفیه خانه شمال و جنوب را برای تصفیه پساب در نظر داریم که مقرر شد با تکنولوژی جدید بازسازی شود تا پساب را به حد مطلوبی تصفیه کند.
هرچند کشاورزان اصفهانی به درست یا غلط، استفاده از پساب تصفیه شده را حق خود در ازای آبی که در قالب طرح های مختلف از آنها دریغ شده است، می دانند اما محیط زیست بر این باور است که حتی اگر پساب در حد استاندارد نیز تصفیه شود باز هم ممنوعیت استفاده از آن برای بخش کشاورزی و آبیاری فضای سبز به قوت خود باقی است و چراکه بهره بردن از این مایع در آبیاری تنها به افزایش بار بیماری ها در اصفهان دامن می زند و بوی تعفن آن قطعا برای شهروندان قابل تحمل نیست.
اما ورود همین پساب در صنعت آن را به طلای خاکستری برای این بخش تبدیل خواهد کرد و بخش زیادی از چالش صنعت در استفاده از آب زاینده رود که برای بخش شرب هم با محدودیت روبرو است، مرتفع خواهد شد هرچند این موضوع قطعا باید با لحاظ مطالبات مشروع بخش کشاورزی اصفهان هم که خود را ذی نفع در این قضیه می داند نیز همراه باشد به طوریکه حقی که از طرح های آبرسانی متعدد به نام کشاورزی اما به کام دیگران از آنها دریغ شده، باید به کشاورزان بازگردانده شود تا چشم کشاورزان به پساب هم بسته شود وگرنه در صورتیکه زمین های زراعی اصفهان تشنه و دست های کشاورزان خالی باشد، دست اندازی به پساب خام همچنان ادامه خواهد داشت.
نظر شما